Jak już czytać, to co czytać? Lista lektur z zakresu dźwięku filmie

You are currently viewing Jak już czytać, to co czytać? Lista lektur z zakresu dźwięku filmie

Kiedyś to było dla studentów jasne, że wykłady zawierają tylko część potrzebnej wiedzy, a wykładowcy, na ich tematy wybierają zagadnienia trudniejsze, które wymagają wytłumaczenia. Resztę należy przeczytać i przyswoić samemu na podstawie zalecanych lektur i poszerzyć o wiedzę z lektur, które przeczytało się z własnej woli i według własnego rozeznania. Teraz częściej spotykam się ze zdziwieniem, że polecanych lektur jest tak dużo, a przede wszystkim, że obowiązuje zarówno to o czym mówiłam, jak i to czego poleciłam się samodzielnie douczyć. Mam wrażenie, że większość studiujących oczekuje ode mnie podręcznika i czytanek, odpowiadających kolejnym wykładom. Jak w szkole podstawowej.


Co jakiś czas pojawia się jednak osoba, która pyta o dodatkowe książki, czyta je i jeszcze przychodzi o nich podyskutować. Bardzo jest wtedy przyjemnie, ale też czasami od tych osób słyszę, że mają kłopot z wyborem lektur, bo wprawdzie w Internecie jest wszystko, ale brakuje wiarygodnego uszeregowania i omówienia. Dlatego postanowiłam sporządzić taką moją listę, zdecydowanie niekompletną, ale która na pewno może być przydatna miłośnikom realizacji dźwięku w sztukach audialnych i audiowizualnych i osobom zainteresowanym tymi zagadnieniami. Od razu uprzedzam, że nie ma na tej liście tekstów krótszych niż 3 strony, a wiele pozycji to grube tomiszcza, często wielotomowe. Zapraszam też do dyskusji oraz wskazywanie nowych ciekawych pozycji do mojej niedoskonałej listy.

  1. Adamowicz-Grzyb G.: Jak redagować napisy do filmów i Tłumaczenia filmowe w praktyce, Fortima, 1. 
  2. Ańcuta A.: Refleksja o budowie obrazu filmowego, XIIIa, 
  3. Arijon D.: Gramatyka języka filmowego, W. Marzec, 
  4. Blokesz A.: (nie)BEZPIECZNE związki fizyki z medycyną, cz. 1 ZamKor, 
  5. Bocian R., Zabłocki M.: Angielsko-polski słownik terminów filmowych, telewizyjnych i wideo, W. Marzec, 
  6. Bordwell D., Thompson K.: Film Art. Sztuka filmowa, W. Marzec, 
  7. Brown B.: Cinematography. Sztuka operatorska i Światło w filmie, W. Marzec, 
  8. Butryn W.: Dźwięk cyfrowy, WKiŁ, 
  9. Chion M.; Audio – Wizja, Dźwięk i obraz w kinie, Stow. Nowe horyzonty,  Halart, 
  10. Clair R.: Po namyśle, WAiF, 
  11. Dąbal W., Andrejew P.: Kompendium terminologii filmowej, Aeroskope, 
  12. Dinter S.: Elektroniczne modyfikatory dźwięku, WSiP, 
  13. Dybczyński W.: Filmowy i telewizyjny sprzęt oświetleniowy, WNT, 
  14. Duś Z.: Podstawy montażu filmowego, Kamera 2000,  
  15. Dziewiąte sympozjum reżyserii i inżynierii dźwięku ISSET 2001 A.M.Fr.C i P.W.,
  16. Eisler H.,  Adorno T.W.: Komposition für den Film, Eberhardt Klemm Leipzig: VEB Deutscher Verlag für Musik,
  17. Erhardt L.: Sztuka dźwięku, WAiF, 
  18. Everest A.F.: Podręcznik akustyki, Sonia Draga, 
  19. Feynman R., Leighton R., Sands M.: Feynmana wykłady z fizyki, PWN, 
  20. Flash. Film i dźwięk. Techniki zaawansowane: praca zbiorowa, Helion, 
  21. Franckiewicz I.: Kolor, dźwięk i rytm. Relacja obrazu i dźwięku w sztukach medialnych, Neriton, 
  22. Frutiger A.: Człowiek i jego znaki, Do, Optima, 
  23. Garbicz A., Klinowski J.: Kino wehikuł magiczny. Przewodnik osiągnięć filmu fabularnegoPodróż pierwsza 1913-1949, Wyd. Literackie, 
  24. Garbicz A.: Kino wehikuł magiczny. Przewodnik osiągnięć filmu fabularnego. Podróż druga 1950 – 1959, trzecia 1960 – 1966, czwarta 1967 – 1973, piąta 1974 – 1981, Wyd. Literackie, 
  25. Goodel G.: Sztuka produkcji filmowej – Podręcznik dla producentów, W. Marzec, 
  26. Grubiel E., Hardt-Olejniczak G., Kołczyk E., Krupicka H., Sysło M.M.: Technologia informacyjna, WSiP, 
  27. Haines R.: Cyfrowe przetwarzanie dźwięku, Mikom, 
  28. Hamilton J.: Efekty specjalne w filmie, Świat książki, 
  29. Helman A.: Rola muzyki w filmie i Dźwięczący ekran, WAiF; Na ścieżce dźwiękowej. O muzyce w filmie, PWM; O dziele filmowym, Wyd. Literackie, 
  30. Hendrykowska M.: Kronika kinematografii polskiej 1895-1997, Ars Nowa,
  31. Hendrykowski M.: Słownik terminów filmowych i Film jako źródło historyczne, Ars Nova, 
  32. Hewitt P.G.: Fizyka wokół nas, PWN, 
  33. Hojan E.: Akustyka aparatów słuchowych i Zasady nagłaśniania pomieszczeń i przestrzeni otwartej, UAM, 
  34. Iwanicka B., Koprowski E.: Kasety magnetofonowe i magnetowidowe, WKiŁ, 
  35. Izydorczyk J., Płonka G., Tyma G.: Teoria sygnałów. Wstęp, Helion, 
  36. Jorasz U.: Wykłady z psychoakustyki, Selektywność układu słuchowego i Słuchając, czyli kontredans akustyki ze sztuką, UAM, 
  37. Katz. B.: Sekrety masteringu. Tłum. P.Madziar, Mega – Music, http//www.studio.use.pl/sekrety.pdf, 
  38. Kirn P.: Real World Digital Audio, edycja polska, Helikon, 
  39. Kominek M.: Zaczęło się od fonografu, PWM, 
  40. Korbecki M. Komputerowe przetwarzanie dźwięku MIKOM, 
  41. Kotoński W.: Muzyka elektroniczna, PWM, 
  42. Kozniecew G.: Głębia ekranu, WAiF, 
  43. Kracauer S.: Teoria filmu, WAiF, 
  44. Krajewski J.: Głośniki i zestawy głośnikowe, WKiŁ, 2 
  45. Kren J.: Film dźwiękowy. cykl Świat dziwów, Rój s.z.o.o., wydanie przedwojenne,
  46. Kuźniak H.: Analiza strukturalna i treściowa obrazu filmowego: punkt wyjścia do ukształtowania warstwy dźwiękowej filmu, seria Warsztat realizatora filmowego i TV, PWSFTViT, 
  47. Lerski T.: Syrena record, pierwsza polska wytwórnia fonograficzna, KARIN, 
  48. Lezano D.: Biblia Fotografii, Book House, 
  49. Libura B.: Taśmy magnetofonowe, WKiŁ, 
  50. Lissa Z.: Estetyka muzyki filmowej, PWM, 
  51. Lubelski T. (red): Historia kina, T. 1 – 3, Universitas, 
  52. Lyons R.G.: Wprowadzenie do cyfrowego przetwarzania sygnałów, WKiŁ, 
  53. Łotman J.: Semiotyka filmu, Omega 379, 
  54. Makarewicz R.: Dźwięk w środowisku i Dźwięki i fale, UAM, 
  55. Manz F.: Technika magnetowidowa, WNT, 
  56. Marven C., Ewers G.: Zarys cyfrowego przetwarzania sygnałów, WKiŁ, 
  57. Miśkiewicz A. opr.: Solfeż barwy II i Wysokość, głośność i barwa – badanie wymiarów wrażeniowych dźwięków muzycznych,  UMCF, 
  58. Mix Professional Audio and Music Production, July 2010 Penton Media Publication,
  59. Monako J.: Standardowy słownik filmowy, telewizyjny i innych środków przekazu (tłum. H.Kluba), , seria Warsztat realizatora filmowego i TV, PWSFTViT,
  60. Moore B.C.J.: Wprowadzenie do psychologii słyszenia, PWN,
  61. Murch W.: W mgnieniu oka, sztuka montażu filmowego, W. Marzec, 
  62. Norris M.: Teleinformatyka, WKiŁ, 
  63. Nurczyńska-Fidelska E., Klejsa K., Kłys T., Sitarski P.: Kino bez tajemnic, Stentor, 
  64. Oleszkowicz J.: Muzyka, elektronika, informatyka, CEA, 
  65. Orear J.: Fizyka. T. 1 i 2, WNT, 
  66. Osiński W.: Przestrzeń w dziele fonograficznym, SMP Przestrzeń, 
  67. Ozimek E.: Dźwięk i jego percepcja-aspekty fizyczne i psychoakustyczne, PWN, 
  68. Płażewski J.: Język filmu, Książka i Wiedza, 
  69. Powirski I.: Elektronika i audio, http://audioefm.w.interia.pl/kino.htm,
  70. Przedpełska-Bieniek M.: Sztuka dźwięku. Technika i realizacja, W. Marzec
  71. Rakowski A. red.: Studia nad wysokością i barwą dźwięku, UMFC, 
  72. Reeves B., Nass C.: Media i ludzie, PIW, 
  73. Reisz K.: Montaż filmowy, W.Marzec, 
  74. Renoir.J.: Moje życie, moje filmy,
  75. Robertson P.: Guinnessa księga filmu, PWN, 
  76. Salt B.: Styl i technologie filmu: Historia i analiza, tom I – III, (tłum. A. Helman) seria Warsztat realizatora filmowego i TV, PWSFTViT , 
  77. Sitsky L.: Music of the Twentieth Century. A Biocritical Sourcebook, Greenwood Publishing Groupe, 
  78. Sloboda J.: Umysł muzyczny i Wykłady z psychologii muzyki, UMFC, 
  79. Słownik filmu, Zielona Sowa, 
  80. Smoleń R., Sound design w kinie amerykańskim – szczególny rodzaj reżyserii dźwięku w filmie, praca magisterska AMFC, 
  81. Sowińska I.: Dźwięki i obrazy. O słuchaniu filmów i Polska muzyka filmowa, UŚ, 
  82. Stranneby D.: Cyfrowe przetwarzanie sygnałów, btc,  
  83. Studia z teorii przekazu dźwięku, praca zbiorowa, Kds.RiTV oraz PRiTv, OSiDK, 
  84. Suchomski P., Kunka B.: Postprodukcja filmowa, PG, 
  85. Suchomski P.: Realizacja i montaż video i Rejestracja i postprodukcja nagrań wideo, PG, 
  86. Szabatin J.: Przetwarzanie sygnałów, http//www.ise.pw.edu.pl/~szabatin/PS. PDF, 
  87. Szlifirski K.: Angielsko-polski słownik terminologii nagrań dźwiękowych, Audio Logos, 
  88. Sztekmiler K.: Podstawy nagłośnienia i realizacji nagrań, WKŁ, 
  89. Szorin A.: Jak ekran przemówił, Czytelnik, 
  90. Świerk G, Madurski Ł: Multimedia – Obróbka dźwięku i filmów, Helion, 
  91. Tarasiewicz B.: Mówię i śpiewam świadomie, Universitas, 
  92. Tołwiński G.: Akustyka muzyczna, Towarzystwo Wydawnicze Muzyki Polskiej, 
  93. Trachtenberg L.: Mastierstwo zwukoapieratora, Iskustwo, 
  94. Uhma M.: Elementy technologii telewizyjnej, UŚ, 
  95. Urbański B.: Magnetofony i gramofony cyfrowe, WKiŁ, 1989; Elektroakustyka i Elektroakustyka w pytaniach i odpowiedziach, WNT; Rejestracja sygnałów fonicznych
  96. Urbański J. red.: Problemy reżyserii nagrań muzycznych w radio, Studia z teorii przekazu dźwięku, Praca zbiorowa, KdSPiTV, 
  97. Wajdowicz R.: Technika dźwiękowa w filmie i telewizji,
  98. Watson J.: Elektronika, WKiŁ, 
  99. White P.: Creative Recording
  100. Wieczorkowska A.: Multimedia. Podstawy teoretyczne i zastosowanie w praktyce, T. 30, PJWSTK, 
  101. Wołk – Łaniewski N.: Przestrzenna organizacja dźwięku, WRiTV, 
  102. Wroński M.: Zastosowanie psychoakustyki oraz akustyki środowiska w systemach nagłaśniających, P.W., 
  103. Wyatt H., Amyes T.: Audio Post production for Television and Film,
  104. Wysocki M.: Technologia zapisu dźwięku w filmie,
  105. Viers R: The sound effects Bible, Michael Wiese Productions, USA, 
  106. Yewdall D.L.: Practical art of motion picture sound, Focal Press; W Marzec,
  107. Zabłocki J.M.: Organizacja produkcji filmu fabularnego w Polsce, W.Marzec,
  108. Zajiček E.: Poza ekranem, polska kinematografia w latach 1896 – 2005, SFP i Studio Filmowe Montevideo, 
  109. Zawojski P.: Elektroniczne obrazo światy. Między sztuką a technologią, Szumacher, 
  110. Zieliński Tomasz P.: Cyfrowe przetwarzanie sygnałów, od teorii do zastosowań, AGH, 
  111. Ziemianowicz: W. Rejestratory dźwięku,
  112. Zonn L.: O montażu w filmie dokumentalnym, COMUK; Wokół montażu, seria Warsztat realizatora filmowego, PWSFTViT, 

Inne przydatne źródła:

  1. Zeszyty naukowe UMFC: nr 3 (1968) , nr 10 (1984) 
  2. Dziewiąte sympozjum reżyserii i inżynierii dźwięku ISSET 2001, AMFC i PW; Sympozjum Sztuka słuchania, UMFC, 2014; 
  3. Materiały pomocnicze dla studentów MSM, UMCF, WWW.medialarts.pl, 
  4. Strony internetowe miłośników filmu i muzyki: film.org.pl, filmscore.republika.pl, culture.pl, filmmusic.pl, filmweb.pl, soundtraks.pl, www.bliziński.pl, polishmusic.ca, gildia.pl, akademiafilmowa.pl, oxfordmusiconline.com; miastomuzyki.pl; drummagazine.com; diapazon.pl; roch.info. 
  5. Wydawnictwa periodyczne: Estrada i studio,  Filmpro, Kamera,  Pro TV, Pro film, Przegląd telekomunikacyjny, Gissando,
  6. Wydawnictwa Wojciech Marzec, UMFC, PWSFTViT, UAM, UŚ, wydawnictwo i księgarnia internetowa Audiologos.